Xử lý khí thải lò đốt rác là quá trình loại bỏ hoặc giảm thiểu các chất ô nhiễm trong khí thải bằng các phương pháp như hạ nhiệt, khử nito, khô, lọc túi vải. Khí thải lò đốt rác là khí gây ô nhiễm do quá trình đốt chất thải trong lò đốt rác đặc biệt trong rác thải y tế. Khí thải lò đốt rác có chứa các chất gây hại cho sức khỏe và môi trường như CO, SO2, NOx, dioxin, furan, hydrocarbon, hydrocacbon, axit hydrocyanic.
Xử lý khí thải lò đốt rác là một công đoạn quan trọng trong hoạt động xử lý chất thải rắn, nhằm giảm thiểu tác động của khí thải lò đốt rác đến môi trường và sức khỏe con người.
Tầm quan trọng của xử lý khí thải lò đốt rác
Khí thải lò đốt rác có thể gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người, bao gồm:
- Ô nhiễm không khí: Khí thải lò đốt rác có thể chứa các chất ô nhiễm như bụi, các khí độc hại (NOx, SOx, CO, HC,…) và các chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs). Các chất ô nhiễm này có thể gây ra ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe của con người, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp, tim mạch,…
- Ô nhiễm đất và nước: Khí thải lò đốt rác có thể rơi xuống đất hoặc hòa tan vào nước, gây ô nhiễm đất và nước. Ô nhiễm đất và nước có thể ảnh hưởng đến hệ sinh thái và nguồn nước sinh hoạt của con người.
- Tác động đến biến đổi khí hậu: Khí thải lò đốt rác bao gồm các khí nhà kính như CO2, CH4,… Các khí nhà kính này có thể góp phần gây ra biến đổi khí hậu.
Vì vậy, xử lý khí thải lò đốt rác là một biện pháp quan trọng để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.
Thành phần và tác động của khí thải lò đốt rác
Khí thải lò đốt rác là hỗn hợp khí được tạo ra trong quá trình đốt rác thải rắn, bao gồm các chất ô nhiễm như bụi, các khí độc hại (NOx, SOx, CO, HC,…) và các chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs).
- Bụi: Bụi là chất ô nhiễm phổ biến nhất trong khí thải lò đốt rác. Bụi có thể gây ra ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe của con người, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp, tim mạch,…
- Các khí độc hại: Khí thải lò đốt rác có thể chứa các khí độc hại như NOx, SOx, CO, HC,… Các khí độc hại này có thể gây ra ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe của con người, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp, tim mạch,…
- Các chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs): VOCs là các hợp chất hữu cơ có thể bay hơi ở nhiệt độ phòng. VOCs có thể gây ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe của con người, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp, tim mạch,…
Các công nghệ xử lý khí thải lò đốt rác
Các công nghệ xử lý khí thải lò đốt rác có thể được chia thành các nhóm chính sau:
Công nghệ xử lý bụi
Công nghệ xử lý bụi là công nghệ cơ bản và cần thiết trong xử lý khí thải lò đốt rác. Bụi là chất ô nhiễm phổ biến nhất trong khí thải lò đốt rác, có thể gây ra ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.
Các công nghệ xử lý bụi phổ biến bao gồm:
- Lọc bụi tĩnh điện: Công nghệ này sử dụng các điện cực để tạo ra các điện trường mạnh, hút bụi trong khí thải lò đốt rác.
- Lọc bụi ướt: Công nghệ này sử dụng nước để cuốn theo bụi trong khí thải lò đốt rác.
- Lọc bụi khô: Công nghệ này sử dụng các vật liệu lọc để giữ lại bụi trong khí thải lò đốt rác.
Công nghệ xử lý khí độc hại
Các khí độc hại trong khí thải lò đốt rác có thể gây ra ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe của con người, thậm chí gây ra các bệnh lý nghiêm trọng như ung thư, tim mạch,…
Các công nghệ xử lý khí độc hại phổ biến bao gồm:
- Khử NOx: Công nghệ này sử dụng các chất xúc tác để chuyển hóa NOx thành các chất khác ít độc hại hơn.
- Khử SOx: Công nghệ này sử dụng các chất xúc tác để chuyển hóa SOx thành các chất khác ít độc hại hơn.
- Khử CO: Công nghệ này sử dụng các chất xúc tác để chuyển hóa CO thành các chất khác ít độc hại hơn.
- Khử HC: Công nghệ này sử dụng các chất xúc tác để chuyển hóa HC thành các chất khác ít độc hại hơn.
Công nghệ xử lý VOCs
VOCs là các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi, có thể gây ra ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.
Các công nghệ xử lý VOCs phổ biến bao gồm:
- Hấp thụ: Công nghệ này sử dụng các chất lỏng để hấp thụ VOCs khỏi khí thải lò đốt rác.
- Hấp phụ: Công nghệ này sử dụng các vật liệu rắn để hấp phụ VOCs khỏi khí thải lò đốt rác.
Lựa chọn công nghệ xử lý khí thải lò đốt rác
Việc lựa chọn công nghệ xử lý khí thải lò đốt rác cần căn cứ vào các yếu tố sau:
- Thành phần và nồng độ của các chất ô nhiễm trong khí thải lò đốt rác
- Khả năng đầu tư và vận hành của nhà đầu tư
- Các quy định về môi trường
Các quy định về xử lý khí thải lò đốt rác
Các quy định về xử lý khí thải lò đốt rác được xây dựng nhằm đảm bảo chất lượng khí thải lò đốt rác đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường. Các tiêu chuẩn về khí thải lò đốt rác được quy định trong các văn bản pháp luật của quốc gia và quốc tế.
Tại Việt Nam, các quy định về xử lý khí thải lò đốt rác được quy định trong các văn bản pháp luật sau:
- Luật Bảo vệ môi trường năm 2020
- Nghị định số 155/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định về bảo vệ môi trường trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ
- Thông tư số 23/2017/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về bảo vệ môi trường trong hoạt động đốt rác thải rắn
Theo quy định tại Thông tư số 23/2017/TT-BTNMT, chất lượng khí thải lò đốt rác thải rắn phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
- Bụi: Không quá 100 mg/m3
- NOx: Không quá 400 mg/m3
- SOx: Không quá 150 mg/m3
- CO: Không quá 100 mg/m3
- HC: Không quá 100 mg/m3
Kết luận
Xử lý khí thải lò đốt rác là một vấn đề quan trọng trong hoạt động xử lý chất thải rắn. Việc lựa chọn giải pháp xử lý khí thải lò đốt rác hiệu quả sẽ giúp giảm thiểu tác động của khí thải lò đốt rác đến môi trường và sức khỏe con người.