Công nghệ xử lý chất thải y tế tại việt nam: hiện trạng và tương lai

Chất thải y tế là một trong những loại chất thải nguy hại, đòi hỏi công nghệ xử lý hiện đại để tránh tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người. Với sự phát triển của ngành y tế, lượng rác thải từ bệnh viện, phòng khám và các cơ sở y tế ngày càng gia tăng. Do đó, việc áp dụng các công nghệ xử lý chất thải y tế tiên tiến là yêu cầu cấp thiết để đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường.

Thực trạng và thách thức trong xử lý chất thải y tế

Chất thải y tế đang trở thành vấn đề cấp bách, đòi hỏi những giải pháp xử lý hiệu quả để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chất thải y tế bao gồm tất cả các loại chất thải phát sinh từ bệnh viện, cơ sở y tế, phòng khám, trung tâm nghiên cứu y học, trong đó:

• 75 – 90% là chất thải rắn thông thường, không có nguy cơ lây nhiễm.
• 10 – 20% là chất thải nguy hại, bao gồm rác thải lây nhiễm, hóa chất độc hại, vật sắc nhọn, dược phẩm hết hạn…

Sự gia tăng nhanh chóng của các cơ sở y tế, giường bệnh cùng với xu hướng sử dụng sản phẩm y tế dùng một lần đã làm lượng chất thải y tế tăng mạnh. Đặc biệt, đại dịch COVID-19 khiến lượng rác thải y tế phát sinh tăng đột biến. Riêng tại TP.HCM, chất thải y tế đã tăng từ 40 tấn/ngày lên gần 150 tấn/ngày trong giai đoạn dịch bệnh.

Các công nghệ xử lý chất thải y tế tiên tiến tại Việt Nam

– Công nghệ đốt rác thải y tế: Công nghệ đốt rác thải y tế là một trong những phương pháp phổ biến nhất hiện nay. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi chi phí đầu tư cao và có thể gây ô nhiễm không khí nếu không được kiểm soát chặt chẽ.

– Công nghệ nhiệt phân chất thải: Nhiệt phân là quá trình phân hủy chất thải ở nhiệt độ cao trong môi trường không có oxy. Công nghệ này giúp giảm thiểu lượng chất thải và tạo ra năng lượng tái tạo, đóng góp vào việc tiết kiệm năng lượng và chi phí.

– Công nghệ xử lý chất thải bằng Plasma: Công nghệ plasma sử dụng nhiệt độ cực cao để phân hủy chất thải y tế. Đây là một trong những công nghệ tiên tiến nhất hiện nay, giúp xử lý triệt để các loại chất thải nguy hại mà không gây ô nhiễm môi trường.

– Công nghệ vi sinh và sinh học: Công nghệ vi sinh và sinh học sử dụng các vi sinh vật để phân hủy chất thải y tế. Phương pháp này thân thiện với môi trường và có chi phí vận hành thấp, phù hợp với điều kiện của nhiều cơ sở y tế tại Việt Nam.

– Công nghệ xử lý chất thải không đốt: Các công nghệ xử lý chất thải không đốt như hấp tiệt trùng, vi sóng, và hóa học đang ngày càng được ưa chuộng do tính an toàn và hiệu quả cao. Những phương pháp này giúp giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm và đảm bảo an toàn sức khỏe cộng đồng.

Xu hướng chuyển đổi công nghệ xử lý chất thải tại Việt Nam

Trước đây, phương pháp chôn lấp rác thải y tế là giải pháp phổ biến tại nhiều địa phương. Tuy nhiên, cách làm này không chỉ tiêu tốn quỹ đất mà còn gây ô nhiễm nước, không khí và phát sinh khí metan, làm gia tăng hiệu ứng nhà kính.

Hiện nay, công nghệ đốt rác phát điện đang được triển khai tại các đô thị lớn như TP.HCM, Cần Thơ… giúp tận dụng nguồn rác thải để tạo ra điện năng, giảm áp lực lên hệ thống xử lý chất thải.

Ngoài ra, các chế phẩm vi sinh như Sagi Bio cũng được ứng dụng rộng rãi trong xử lý chất thải hữu cơ, giúp rút ngắn thời gian phân hủy, giảm phát sinh mùi hôi và hạn chế sự sinh sôi của vi sinh vật gây bệnh.

Ưu thế của công nghệ xử lý chất thải y tế trong nước

Các công nghệ xử lý chất thải y tế do Việt Nam nghiên cứu và phát triển có nhiều lợi thế so với công nghệ nhập khẩu:

• Chi phí hợp lý, phù hợp với điều kiện tài chính của các bệnh viện, cơ sở y tế trong nước.
• Dễ dàng bảo trì, nâng cấp, không phụ thuộc vào nhà sản xuất nước ngoài khi hết thời gian bảo hành.
• Tối ưu hóa hiệu suất xử lý, phù hợp với đặc điểm chất thải y tế tại Việt Nam.

Tuy nhiên, vẫn còn một số thách thức cần giải quyết như:

• Diện tích lắp đặt lớn, gây khó khăn trong việc triển khai tại các bệnh viện có không gian hạn chế.
• Chi phí đầu tư ban đầu cao, khiến nhiều cơ sở y tế chưa thể tiếp cận công nghệ tiên tiến.
• Quy trình vận hành phức tạp, đòi hỏi đội ngũ nhân viên có chuyên môn cao.

Kết luận

Xử lý chất thải y tế là một trong những bài toán quan trọng trong bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Sự phát triển của các công nghệ xử lý hiện đại như công nghệ vi sóng, Plasma Nano Bubble, lò đốt VHI-18B… đã giúp nâng cao hiệu quả xử lý, giảm thiểu ô nhiễm và tối ưu hóa nguồn tài nguyên.

Trong thời gian tới, việc đầu tư vào nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ tiên tiến, đồng thời chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn sẽ là hướng đi bền vững, góp phần xây dựng một tương lai xanh – sạch – đẹp cho Việt Nam.