Nâng cao hiệu quả trong thu gom, phân loại và xử lý chất thải rắn

Quản lý chất thải rắn là một vấn đề quan trọng đối với môi trường và sức khỏe cộng đồng. Hiệu quả trong việc thu gom, phân loại và xử lý chất thải rắn không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn tạo điều kiện cho việc tái chế và tái sử dụng, góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên và thúc đẩy phát triển bền vững.

Nghiên cứu đầu tư lò đốt rác tại các điểm, cụm xã

UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện quyết liệt khắc phục các tồn tại về bảo vệ môi trường theo Nghị quyết số 11/NQ-TT.HĐND ngày 13/7/2022 của HĐND tỉnh về tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách pháp luật về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh.

Chủ động cân đối, bố trí ngân sách cấp huyện cho nhiệm vụ bảo vệ môi trường trên địa bàn. Bố trí quỹ đất cho các điểm tập kết rác và nghiên cứu đầu tư hoặc thu hút các dự án đầu tư xử lý chất thải rắn sinh hoạt, sử dụng các công nghệ hiện đại, hạn chế việc xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ chôn lấp trực tiếp đáp ứng mục tiêu, lộ trình về quản lý chất thải rắn do Thủ tướng Chính phủ quy định.

Rà soát, nghiên cứu đề xuất đầu tư lò đốt rác để xử lý chất thải rắn sinh hoạt phát sinh tại các điểm, cụm xã. Rà soát, đánh giá đúng thực trạng hiệu quả công tác đầu tư, quản lý, quy trình vận hành đối với những bãi chôn lấp rác, lò đốt rác tập trung tại địa phương để kịp thời xử lý những vướng mắc, bất cập. Rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch quản lý chất thải rắn, chất thải rắn xây dựng trên địa bàn.

Tăng cường công tác tuyên truyền, đặc biệt là khu vực nông thôn, vùng cao để nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường, xây dựng kế hoạch và lộ trình từ hạn chế đến chấm dứt tình trạng xả rác bừa bãi, chăn nuôi nhỏ lẻ không hợp vệ sinh trên địa bàn.

Thanh tra, kiểm tra xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư có hoạt động xả thải, vứt rác thải bừa bãi gây ô nhiễm môi trường; phối hợp với các đơn vị cung cấp dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải trong công tác thu tiền dịch vụ từ các tổ chức, cá nhân để đảm bảo thu đúng, thu đủ số phải thu theo quy định.

Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính, Sở Giao thông vận tải – Xây dựng, phối hợp UBND các huyện, thị xã, thành phố nghiên cứu đề xuất, tham mưu UBND tỉnh ban hành quy hoạch, cơ chế chính sách, kinh phí hỗ trợ thu gom, xử lý rác thải… Trong đó, quan tâm ưu tiên bố trí quỹ đất cho các huyện, thị xã, thành phố quy hoạch các bãi xử lý chất thải. Việc điều chỉnh Quy hoạch cần phải tính đến nguồn lực, mang tính lâu dài, phù hợp với tốc độ phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.

Thực hiện phân loại rác tại hộ gia đình

Một số địa phương như huyện, xã, thị trấn đã ban hành quy định mới về quản lý chất thải rắn sinh hoạt đối với hộ gia đình và cá nhân. Theo quy định này, việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt là bắt buộc đối với mọi cá nhân và hộ gia đình. Chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ các hộ gia đình và cá nhân sẽ được phân loại thành ba nhóm: chất thải có khả năng tái sử dụng và tái chế (như giấy, nhựa, kim loại, cao su, ni-lông, thủy tinh), chất thải sản phẩm, và các loại chất thải rắn sinh hoạt khác (không bao gồm chất thải nguy hại).

Đối với hộ gia đình và cá nhân ở khu vực đô thị, sau khi phân loại, chất thải cần được lưu trữ vào các bao bì riêng biệt theo từng loại và chuyển giao cho các tổ chức hoặc cá nhân có chức năng thu gom và xử lý phù hợp; chất thải thực phẩm có thể được sử dụng làm phân bón hữu cơ hoặc thức ăn chăn nuôi.

Đối với hộ gia đình và cá nhân ở khu vực nông thôn, sau khi phân loại, cần tận dụng tối đa chất thải thực phẩm để làm phân bón hữu cơ hoặc thức ăn chăn nuôi; chất thải có khả năng tái sử dụng và tái chế sẽ được chuyển giao cho các tổ chức hoặc cá nhân có chức năng tái sử dụng hoặc tái chế, hoặc các cơ sở có chức năng thu gom và vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt. Nếu chất thải thực phẩm không được tận dụng làm phân bón hữu cơ hoặc thức ăn chăn nuôi, chúng phải được chuyển giao cho các cơ sở có chức năng thu gom và vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt; các loại chất thải rắn sinh hoạt khác phải được đóng gói theo quy định và chuyển giao cho cơ sở thu gom và vận chuyển.

Các cơ sở thu gom và vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt có trách nhiệm phối hợp với UBND cấp xã, cộng đồng dân cư, và đại diện khu dân cư để xác định thời gian, địa điểm, tần suất và tuyến thu gom, và công bố rộng rãi các thông tin này.

Quy định này cũng khuyến khích sự tham gia của cộng đồng và doanh nghiệp trong công tác thu gom, vận chuyển, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải rắn sinh hoạt. Các tổ chức, doanh nghiệp, hộ gia đình và cá nhân đầu tư hoặc tham gia vào các hoạt động này sẽ được hưởng các chế độ ưu đãi về đầu tư và các ưu đãi khác theo quy định hiện hành. UBND cấp huyện và xã có trách nhiệm tổ chức quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn, ban hành các quy định, chương trình và kế hoạch về quản lý chất thải rắn sinh hoạt; xây dựng và triển khai kế hoạch thu gom, vận chuyển và xử lý rác hàng năm; lựa chọn các cơ sở thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt; đồng thời tiến hành thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định này, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm hoặc chuyển cho cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

Chung tay góp sức vì một môi trường xanh – sạch – đẹp

Giải quyết bài toán rác thải rắn là trách nhiệm chung của mỗi cá nhân, tổ chức và toàn xã hội. Mỗi người cần nâng cao ý thức, thay đổi thói quen tiêu dùng, sử dụng sản phẩm thân thiện môi trường, tham gia vào các hoạt động thu gom, phân loại rác thải. Doanh nghiệp cần áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn, sản xuất sản phẩm thân thiện môi trường, chung tay bảo vệ môi trường. Chính quyền địa phương cần hoàn thiện hệ thống pháp luật, đầu tư cho cơ sở hạ tầng xử lý rác thải, đồng thời tăng cường tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ môi trường.

Xem thêm: Xử lý rác thải rắn y tế bằng phương pháp nghiền hấp tiệt trùng hiện đại

Kết luận

Tăng cường hiệu quả thu gom, phân loại, xử lý chất thải rắn là nhiệm vụ cấp bách và cần thiết để bảo vệ môi trường sống và sức khỏe con người. Mỗi cá nhân, tổ chức và toàn xã hội cần chung tay góp sức để xây dựng một môi trường xanh – sạch – đẹp cho thế hệ tương lai.