Bộ tiêu chuẩn ESG – 3 Trọng tâm đánh giá doanh nghiệp trong chuyển đổi xanh

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và phát triển bền vững ngày càng trở nên cấp bách, Tiêu chuẩn ESG viết tắt của Environmental (Môi trường), Social (Xã hội) và Governance (Quản trị), là một bộ tiêu chuẩn giúp đánh giá hoạt động bền vững của một doanh nghiệp. Các tiêu chuẩn này không chỉ đóng vai trò quan trọngtrong việc đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp và thu hút đầu tư từ các nhà đầu tư có trách nhiệm. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một hướng dẫn toàn diện về Tiêu chuẩn ESG, bao gồm định nghĩa, lợi ích, các bước áp dụng, xu hướng phát triển và các ví dụ về doanh nghiệp áp dụng thành công.

Khái niệm tiêu chuẩn ESG là gì?

Khái niệm ESG lần đầu tiên được đề cập vào năm 2005 trong một báo cáo của Liên Hợp Quốc về đầu tư có trách nhiệm. Kể từ đó, Tiêu chuẩn ESG đã được phát triển và phổ biến rộng rãi bởi các tổ chức quốc tế như Sáng kiến Báo cáo Toàn cầu (GRI), Hội đồng Tiêu chuẩn Kế toán Bền vững (SASB) và Khung Báo cáo Tích hợp (IIRC).

Tiêu chuẩn ESG là một tập hợp các tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp dựa trên ba trụ cột chính: E (Môi trường), S (Xã hội) và G (Quản trị).

• E (Môi trường): Đánh giá tác động của doanh nghiệp đến môi trường, bao gồm việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên, khí thải, ô nhiễm môi trường, v.v.
• S (Xã hội): Đánh giá trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, bao gồm điều kiện làm việc, đạo đức kinh doanh, đóng góp cho cộng đồng, v.v.
• G (Quản trị): Đánh giá hiệu quả quản trị của doanh nghiệp, bao gồm minh bạch, trách nhiệm giải trình, cấu trúc quản trị, v.v.

Vai trò lợi ích của ESG đối với Doanh nghiệp

– Thu hút đầu tư bền vững: Các nhà đầu tư hiện nay ngày càng quan tâm đến các doanh nghiệp có tiêu chuẩn ESG cao, vì họ tin rằng các doanh nghiệp này có khả năng quản lý rủi ro tốt hơn và có triển vọng phát triển bền vững dài hạn.

– Nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm chi phí: Việc áp dụng tiêu chuẩn ESG giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu quả hoạt động, giảm thiểu lãng phí và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí mà còn tăng cường hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp.

– Tăng cường uy tín và thương hiệu: Doanh nghiệp áp dụng ESG thường có uy tín và thương hiệu tốt hơn trong mắt khách hàng, nhà đầu tư và cộng đồng. Điều này giúp xây dựng mối quan hệ bền vững và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển dài hạn.

– Xây dựng mối quan hệ bền vững với cộng đồng: Thực hiện các hoạt động xã hội và bảo vệ môi trường giúp doanh nghiệp tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp với cộng đồng, góp phần vào sự phát triển bền vững của xã hội.

Tại sao đầu tư vào ESG lại quan trọng?

Việc đầu tư vào ESG mang lại nhiều lợi ích quan trọng. Theo báo cáo, 80% các công ty lớn nhất thế giới đã gặp phải rủi ro liên quan đến biến đổi khí hậu, và các sự kiện khí hậu này có thể gây thiệt hại lên đến 1,6 nghìn tỷ USD vào năm 2026. ESG đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu những rủi ro này.

Đầu tư vào ESG cũng có ý nghĩa quan trọng về mặt tài chính. Một nghiên cứu gần đây của MSCI đã xem xét mối quan hệ giữa đầu tư ESG và thị trường chứng khoán để xác định xem liệu có tác động tài chính đáng kể nào không. Nghiên cứu này sử dụng mô hình ba kênh để phân tích cách dữ liệu ESG được tích hợp vào giá cổ phiếu và tác động đến thị trường chứng khoán.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, ESG có ảnh hưởng đáng kể đến giá trị và hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp. Các công ty có xếp hạng ESG cao thường cho thấy:

• Khả năng sinh lời cao hơn: Các công ty có xếp hạng ESG cao thường có lợi nhuận và tính cạnh tranh cao hơn, dẫn đến lợi nhuận và cổ tức cao hơn so với các công ty có xếp hạng ESG thấp.
• Rủi ro thấp hơn: Các công ty được xếp hạng ESG cao thường trải qua ít sự kiện rủi ro hơn trong các đợt suy thoái kinh tế. Ngược lại, các công ty có xếp hạng ESG thấp có nhiều khả năng gặp phải các sự cố này hơn.

Việc đầu tư vào ESG không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro liên quan đến biến đổi khí hậu mà còn cải thiện khả năng sinh lời và giảm thiểu rủi ro tài chính.

Thực trạng ESG tại Việt Nam

Tại Việt Nam, ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị) đã trở thành một xu hướng quan trọng trong hoạt động của doanh nghiệp. Dựa trên báo cáo về Mức độ sẵn sàng thực hành ESG tại Việt Nam năm 2022

Cam kết và Thực hành ESG:

• 80% doanh nghiệp đã đặt ra cam kết hoặc đang lên kế hoạch thực hiện ESG.
• Điều này phần lớn xuất phát từ nhu cầu tác động của người tiêu dùng, người lao động và các nhà đầu tư.
• Quản trị là khía cạnh ưu tiên hàng đầu trong chiến lược ESG của các doanh nghiệp tại Việt Nam.

Khảo sát của PwC:

• Khảo sát được thực hiện trực tuyến với sự cộng tác của Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD).
• 234 người tham gia (gồm 55 đại diện từ doanh nghiệp) đã được hỏi về mức độ cam kết, kế hoạch, khả năng và hoạt động liên quan đến ESG.

Giải pháp thúc đẩy ESG:

• Cần tăng cường kiến thức về ESG và khả năng tài chính.
• Cần giải quyết thông tin chưa rõ ràng về ESG.
• Đối với các doanh nghiệp, cần gắn khái niệm ESG với chiến lược tổ chức để cải tiến mô hình kinh doanh.

Nhìn chung, ESG đã được quan tâm rộng rãi tại Việt Nam, đặc biệt là do sự nỗ lực của Chính phủ trong việc thúc đẩy thực hành các thông lệ liên quan đến ESG và nhu cầu gia tăng của các nhà đầu tư về đầu tư bền vững.

Chiến lược triển khai ESG – Hướng dẫn từng bước

Để triển khai hiệu quả chiến lược ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị), doanh nghiệp có thể thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Đảm bảo sự cam kết của tất cả các cấp trong tổ chức

ESG là một thuật ngữ bao quát và có thể gây khó hiểu cho một số người. Vì vậy, để đạt được sự đồng thuận từ các bộ phận trong tổ chức, bạn cần phải làm rõ ý nghĩa thực tế của việc theo đuổi mô hình ESG.

Đặc biệt là với các lãnh đạo cấp cao, bạn nên giúp họ hiểu rõ thành công của chiến lược ESG sẽ mang lại những lợi ích gì và có ảnh hưởng tích cực như thế nào. Khi các lãnh đạo đã cam kết với tầm nhìn này, việc nhận được sự ủng hộ từ các bộ phận khác trong công ty sẽ trở nên dễ dàng hơn.

Bước 2: Lựa chọn khung ESG phù hợp

Áp dụng khung ESG cho phép doanh nghiệp đánh giá các rủi ro liên quan đến chỉ số này trong giao tiếp và báo cáo thành tựu cũng như tiến bộ về ESG đến cộng đồng và các bên liên quan khác.

Tùy thuộc vào ngành nghề của doanh nghiệp mà bạn có thể lựa chọn các khung ESG phù hợp. Nếu cần thiết, hãy tìm đến các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để nhận được sự hỗ trợ trong việc chọn lựa khung ESG thích hợp.

Bước 3: Đánh giá hiện trạng ESG

Thu thập thông tin hiện tại của doanh nghiệp về các khía cạnh ESG dựa trên các tiêu chuẩn báo cáo quốc tế như GRI Standards, SASB Standards, và GHG Protocol,…

Nhằm giúp doanh nghiệp thể hiện cam kết của mình đối với các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) của Liên Hiệp Quốc và bắt kịp xu hướng toàn cầu của kinh doanh xanh.

FPT IS cung cấp giải pháp VertZéro, số hóa toàn bộ quy trình thu thập dữ liệu môi trường, tính toán, quản lý, tạo báo cáo khí thải và theo dõi tiến trình thực hiện cam kết, đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Bước 4: Xác định các cơ hội cải thiện và đánh giá tính trọng yếu

Hãy cân nhắc sự quan trọng của việc cải thiện chỉ số ESG đối với hoạt động kinh doanh của bạn và các bên liên quan. Tạo ra một ma trận đánh giá tính quan trọng của các cơ hội cải thiện ESG sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những điểm cần ưu tiên. Dựa vào đây, bạn có thể xác định những cải tiến nào cần thực hiện trước, phù hợp với ngân sách dành cho chương trình ESG của doanh nghiệp.

Bước 5: Xác định mục tiêu ESG của doanh nghiệp

• Thiết lập các mục tiêu ESG cụ thể, có thể đo lường (theo chuẩn SMART), khả thi, liên quan và có thời hạn cho tổ chức.
• Xây dựng tầm nhìn ESG dài hạn để định hướng các hoạt động của doanh nghiệp.

Bước 6: Lên kế hoạch chiến lược

• Xác định các đề xuất và hành động cụ thể để đạt mục tiêu ESG.
• Phân bổ trách nhiệm và nguồn lực cho mỗi đề xuất.
• Lên kế hoạch thời gian và ngân sách cho việc thực hiện chiến lược.

Bước 7: Triển khai kế hoạch, đánh giá và theo dõi kết quả

Triển khai và giám sát:

• Đưa ra và thực hiện các sáng kiến và hành động ESG đã được lên kế hoạch.
• Giám sát tiến độ và hiệu quả của các hoạt động.
• Thu thập dữ liệu và tổng hợp báo cáo về kết quả đạt được.

Đánh giá và điều chỉnh:

• Đánh giá định kỳ hiệu quả của chiến lược ESG.
• Nhận diện các điểm cần cải thiện và thực hiện điều chỉnh để đáp ứng yêu cầu.
• Cập nhật chiến lược ESG phù hợp với thay đổi trong môi trường kinh doanh và nhu cầu của các bên liên quan.

Kết luận

Tiêu chuẩn ESG là một công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động, thu hút đầu tư và góp phần phát triển bền vững. Doanh nghiệp cần chủ động áp dụng Tiêu chuẩn ESG để đáp ứng nhu cầu của thị trường và tạo dựng lợi thế cạnh tranh trong tương lai.