3+ Phương pháp xử lý bụi nhà máy luyện kim mới hiệu quả nhất 2024

Nhà máy luyện kim đóng góp vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Tuy nhiên, quá trình sản xuất tại đây cũng tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường do phát sinh lượng bụi lớn. Bụi nhà máy luyện kim bao gồm nhiều loại bụi khác nhau, có kích thước từ bụi mịn PM2.5, PM10 đến bụi thô, bụi nguy hại. Các loại bụi này không chỉ gây ô nhiễm môi trường không khí mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và hệ sinh thái. Do đó, việc xử lý bụi nhà máy luyện kim là vấn đề cấp bách cần được quan tâm giải quyết.

Đặc điểm bụi tại nhà máy luyện kim

Với sự gia tăng đáng kể trong nhu cầu phát triển ngành công nghiệp nặng, số lượng các nhà máy luyện kim cũng tăng lên. Tuy nhiên, điều này lại đồng nghĩa với việc tăng cường phát thải và ảnh hưởng xấu tới môi trường. Cụ thể, các nhà máy luyện kim sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên như quặng sắt, than, đá vôi và khí thiên nhiên, đồng thời sử dụng nhiệt năng từ việc đốt cháy nhiên liệu hoá thạch như than, dầu và khí thiên nhiên. Quá trình này tạo ra lượng phát thải khí nhà kính đáng kể.

Các quá trình hóa học và vật lý trong lò luyện kim rất đa dạng và phức tạp. Trong số đó, khí sunfua dioxit (SO2) là loại chất ô nhiễm phát thải nhiều nhất từ các nhà máy luyện kim. Theo thông tin từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), đến năm 2017, nhu cầu tiêu thụ than đá và dầu mỏ trên toàn thế giới lần lượt là 4,32 tỷ tấn và 4,4 tỷ tấn.

Khí SO2 đặc biệt nguy hiểm đối với sức khỏe con người. Khi tiếp xúc với khí này, cơ thể con người có thể gặp phải nhiều vấn đề, bao gồm giảm dự trữ kiềm, rối loạn quá trình chuyển hoá đường và protein, thiếu hụt vitamin B và C, tạo ra methemoglobin gây tắc nghẽn mạch máu và làm giảm khả năng vận chuyển oxy của hồng cầu, gây co hẹp dây thanh quản và khó thở.

Khí SO2 được thải ra ở hầu hết các công đoạn trong quá trình luyện kim như nung sấy, thiêu kết, nấu chảy nguyên liệu để sản xuất gang, đúc phôi từ gang và cán đều. Điều này tạo ra ba loại chất thải khác nhau, bao gồm nước thải, khí và bụi thải, và chất thải rắn, mỗi loại thải này có mức độ ô nhiễm khác nhau.

Tác động của bụi nhà máy luyện kim

Bụi luyện kim có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người. Dưới đây là một số tác động chính:

Ô nhiễm môi trường không khí

Bụi nhà máy luyện kim là một trong những nguồn phát thải bụi chính vào môi trường. Bụi mịn PM2.5 và PM10 có thể di chuyển xa trong không khí, ảnh hưởng đến chất lượng không khí khu vực xung quanh nhà máy và thậm chí là cả khu vực rộng lớn. Ngoài ra, bụi nhà máy luyện kim còn thải ra các khí độc hại như SO2, NOx, góp phần gia tăng hiện tượng mưa axit và biến đổi khí hậu.

Gây hại cho sức khỏe con người

Hít phải bụi nhà máy luyện kim trong thời gian dài có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm:

• Các bệnh về đường hô hấp: Viêm phế quản, hen suyễn, viêm phổi, ung thư phổi
• Các bệnh tim mạch: Cao huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ
• Ung thư: Ung thư phổi, ung thư da, ung thư vòm họng

Ảnh hưởng đến hệ sinh thái

Bụi nhà máy luyện kim lắng đọng trên mặt đất và nước, ảnh hưởng đến sự phát triển của các loài thực vật và động vật. Mưa axit do bụi thải ra gây hại cho cây cối, hoa màu và các nguồn nước. Bụi cũng làm giảm độ phì nhiêu của đất và ảnh hưởng đến đa dạng sinh học.

Ăn mòn thiết bị

Bụi nhà máy luyện kim bám vào các thiết bị máy móc, gây ăn mòn và giảm tuổi thọ sử dụng. Điều này dẫn đến chi phí bảo trì, sửa chữa tăng cao và ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất.

Phương pháp xử lý bụi nhà máy luyện kim

Hiện nay có 3 phương pháp xử lý bụi tại nhà máy luyện kim phổ biến, mang lại hiệu quả cao, bao gồm:

Xử lý bụi bằng nước kết hợp oxi hóa

Một giải pháp hiệu quả để xử lý khí SO2 tại nhà máy luyện kim là sử dụng phương pháp xử lý với dung dịch đá vôi (CaCO3) hoặc vôi nung (CaO). Trong quá trình này, khí SO2 được dẫn qua dung dịch chứa Ca(OH)2 để loại bỏ khí SO2 khỏi dòng khí thải.

Phương pháp này được biết đến với hiệu suất xử lý đáng kể, có thể đạt được hiệu quả loại bỏ khí SO2 lên đến 85 – 90%. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu nguồn gốc của các khí độc hại, đồng thời làm cho quá trình sản xuất kim loại trở nên an toàn hơn đối với môi trường và sức khỏe con người.

Xử lý bụi bằng hệ thống lọc tĩnh điện

Trong các nhà máy luyện kim tiên tiến, hệ thống lọc tĩnh điện thường được áp dụng để xử lý khí SO2 và hạt bụi. Bằng cách tạo ra một trường điện tự nhiên, hệ thống này có khả năng thu hút các hạt bụi mang điện tích âm hoặc dương trong dòng khí thải. Những hạt bụi này sẽ bị nắm giữ bởi các điện cực trái dấu, không cho phép chúng thoát ra khỏi hệ thống.

Quá trình này đảm bảo loại bỏ hiệu quả các hạt bụi lớn, nhỏ và các phân tử gây mùi, cũng như các chất độc hại khác, với hiệu suất xử lý có thể lên đến 99%. Hệ thống lọc tĩnh điện không chỉ giúp cải thiện chất lượng không khí thải mà còn giảm nguy cơ ô nhiễm môi trường và bảo vệ sức khỏe của con người.

Để tăng hiệu suất lọc bụi, có thể kết hợp với các công nghệ lọc bụi khác như lọc bụi theo kiểu ướt (sử dụng phun sương để làm ướt hạt bụi và giữ lại chúng, đồng thời tiêu diệt một phần khí độc), hoặc sử dụng than hoạt tính (loại bỏ các phân tử gây mùi, vi khuẩn, virus…), giúp đảm bảo rằng không có bất kỳ chất độc hại nào được bỏ sót trong quá trình xử lý bụi nhà máy luyện kim.

Xử lý bụi luyện kim bằng hệ thống phức hợp

Để nâng cao hiệu suất lọc bụi, người ta thường kết hợp với các công nghệ lọc bụi khác như lọc bụi theo kiểu ướt và sử dụng than hoạt tính. Phương pháp lọc bụi theo kiểu ướt thường sử dụng phun sương để làm ướt các hạt bụi, giữ chúng lại và tiêu diệt một phần khí độc, đảm bảo không có lượng khí độc nào bị bỏ sót.

Một trong những phương pháp lọc bụi phổ biến là lọc bụi Cyclone. Trong quá trình này, dòng khí nhiễm bụi được hút vào thiết bị cyclone qua ống dẫn. Dưới tác động của lực ly tâm, các hạt bụi kim loại được văng vào thành cyclone và rơi xuống dưới nhờ lực đẩy của dòng xoáy và trọng lực. Sau đó, dòng khí chứa bụi được dẫn qua thiết bị lọc túi vải để tiếp tục loại bỏ các hạt bụi nhỏ hơn.

Lọc bụi túi vải là một phương pháp khác được sử dụng phổ biến. Trong quá trình này, khí thải di chuyển qua túi vải theo sự hút của quạt. Bụi và tạp chất bị giữ lại trên bề mặt của túi và khí sạch được đưa ra ngoài qua ống khói. Khi túi được rung rũ, bụi rơi xuống phễu dưới đáy để thu hồi và có thể tái sử dụng.

Xem thêm: 5+ Phương pháp xử lý bụi xi măng hiện đại bảo vệ mội trường

Quy định về xử lý bụi nhà máy luyện kim

Quy định về xử lý bụi trong nhà máy luyện kim thường bao gồm các tiêu chuẩn và quy định cụ thể về môi trường mà các doanh nghiệp cần tuân thủ để kiểm soát và giảm thiểu ô nhiễm. Dưới đây là một số điểm chính từ các quy định:

• Kiểm soát phát tán bụi và khí thải: Các tổ chức và cá nhân hoạt động sản xuất có trách nhiệm kiểm soát và xử lý bụi, khí thải để đảm bảo tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật môi trường.
• Công nghệ xử lý bụi: Các nhà máy cần áp dụng công nghệ hiện đại và thân thiện với môi trường để giảm thiểu tác động đến môi trường và sức khỏe con người.
• Xử lý chất thải rắn: Chất thải rắn từ quá trình luyện kim cần được thu gom và xử lý theo quy định, bao gồm việc tái sử dụng hoặc xử lý an toàn.
• Quản lý nước thải: Nước thải từ quá trình xử lý khí bụi bằng phương pháp ướt và nước làm mát cần được xử lý để loại bỏ các thành phần nguy hại trước khi thải ra môi trường.
• Giảm thiểu tiếng ồn và rung: Các nhà máy cần kiểm soát tiếng ồn và rung từ hoạt động vận chuyển và thiết bị để bảo vệ sức khỏe công nhân.

Các quy định này nhằm mục đích tạo ra một môi trường làm việc an toàn cho công nhân và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường xung quanh. Để biết thông tin chi tiết và cập nhật, bạn nên tham khảo các nguồn thông tin chính thức hoặc liên hệ với cơ quan quản lý môi trường địa phương.

Kết luận

Xử lý bụi nhà máy luyện kim là vấn đề quan trọng cần được quan tâm giải quyết để bảo vệ môi trường, sức khỏe con người và nâng cao hiệu quả sản xuất. Doanh nghiệp cần áp dụng các biện pháp hạn chế phát sinh bụi, thu gom và vận chuyển bụi hiệu quả, xử lý bụi bằng các phương pháp phù hợp và áp dụng các biện pháp quản lý hiệu quả. Việc xử lý bụi nhà máy luyện kim góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao hiệu quả sản xuất và tạo dựng hình ảnh doanh nghiệp uy tín, trách nhiệm.